شرایط گرفتن پاسپورت و درخواست گذرنامه + تمدید و هزینه‌ها

پاسپورت یا گذرنامه، یکی از مهم‌ترین اسناد شناسایی یک شهروند است که امکان سفرهای بین‌المللی و خارج از کشور را فراهم می‌کند. در ایران، صدور پاسپورت تحت نظر وزارت امور خارجه و با همکاری پلیس 10+ انجام می‌شود و شامل مراحل مشخصی از ثبت درخواست تا دریافت نهایی است. آگاهی از این مراحل و قوانین مرتبط، نه تنها فرآیند اخذ پاسپورت را ساده‌تر می‌کند، بلکه از بروز مشکلات احتمالی در سفرهای خارجی نیز جلوگیری می‌کند. به همین دلیل، در این مقاله از جیمبو قصد داریم شما را با مراحل دریافت پاسپورت، مدارک مورد نیاز، هزینه‌ها و نکات مهم قانونی آشنا کنیم تا فرآیند دریافت پاسپورت یا گذرنامه را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام دهید.

مراحل گرفتن پاسپورت

فرآیند درخواست پاسپورت در ایران شامل مراحل زیر می‌شود:

1. آماده‌سازی مدارک لازم: همراه داشتن کارت ملی، شناسنامه و عکس بیومتریک
2. ثبت درخواست: برای ثبت درخواست می‌توانید به دفاتر پلیس 10+ نزدیک محل سکونت مراجعه کنید. همچنین می‌توانید پس از احراز هویت، به صورت اینترنتی از طریق سایت egozar.epolice.ir درخواست گذرنامه دهید.
3. ارائه مدارک: بخشی از مراحل به صورت حضوری انجام می‌شود و باید برای ارائه مدارک و گرفتن عکس، به دفاتر پلیس 10+ مراجعه نمایید.
4. پرداخت هزینه‌های مربوطه: پس از تکمیل فرم‌ها و ارائه مدارک، باید هزینه صدور گذرنامه و بررسی مدارک را پرداخت کنید.

مدارک لازم برای گرفتن پاسپورت

مدارک لازم برای گرفتن پاسپورت ایرانی به شرح زیر است:

• اصل کارت ملی و شناسنامه ( شناسنامه عکس دار برای افراد بالا 15 سال یا تاییدیه ثبت احوال)
• عکس بیومتریک (در دفاتر پلیس 10+ گرفته می‌شود و شرایط آن در بخش بعدی شرح داده می‌شود.)
• فرم درخواست گذرنامه ( در دفاتر پلیس 10+ ارائه می‌شوند.)
• اجازه محضری از سوی پدر یا قیم قانونی برای افراد پایین 18 سال
• گواهی اشتغال به تحصیل و دفترچه بیمه برای متقاضیان زیر 15 سال
• اصل و کپی کارت پایان خدمت یا کارت معافیت برای آقایان
• مجوز محضری برای خانم‌های متاهل

نکات تکمیلی:

نکته 1: بازنشستگان نظامی که بیش از 5 سال از بازنشستگی آن‌ها گذشته باشد، برای دریافت پاسپورت باید کارت کانون بازنشستگان ارائه دهند. اگر کمتر از 5 سال گذشته باشد، نیاز به اجازه کتبی از حفاظت یگان دارند.

نکته 2: نظامی‌های شاغل، برای خروج از کشور و دریافت پاسپورت باید نامه از حفاظت یگان مربوطه ارائه کنند.

نکته 3: متولدین خارج از کشور باید مدارک مربوط به نحوه ورود خود را ارائه دهند.

نکته 4: شرایط دریافت پاسپورت برای خانم‌ها و آقایان متفاوت است که در بخش‌های بعدی توضیح داده خواهد شد.

شرایط گرفتن پاسپورت برای خانم‌ها

خانم‌ها برای دریافت پاسپورت باید شرایط و الزامات خاصی را رعایت کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

• اجازه محضری از همسر برای خروج از کشور (ویژه خانم‌های متاهل)
• اجازه محضری از پدر یا قیم قانونی (جد پدری) برای خانم‌های زیر 18 سال
• گواهی فوت یا شناسنامه باطل شده همسر ( ویژه خانم‌هایی که همسرانشان فوت شده است)
• اصل طلاق نامه برای خانم‌هایی که جدا شده‌اند
• رعایت پوشش کامل اسلامی (عدم نمایش موها)
• عکس بدون عینک و بدون آرایش
• استفاده از مقنعه یا روسری مشکی بدون طرح و ساده
• مشخص بودن گردی کامل صورت در عکس
• عدم استفاده از تزئینات روی صورت ( مانند پیرسینگ بینی، لب یا گونه)

نکات تکمیلی:

• دختران مجرد بالای 18 سال برای گرفتن پاسپورت نیاز به اجازه پدر ندارند و می‌توانند آزادانه به هر کشوری سفر کنند.
• بانوان مقیم خارج از کشور، نیازی به اجازه محضری همسر ندارند.
• دختران بالای 5 سال باید هنگام گرفتن عکس پاسپورت، حجاب کامل را رعایت کنند. برای دختران زیر 5 سال نیز پوشش مناسب الزامی است و در عکس بایستی گوش‌ها به طور کامل نمایان باشد.
• خانم‌ها می‌توانند در صورت مخالفت همسر با سفر، به دادگاه مراجعه کرده و با ارائه دلایل محکمه پسند، مجوز لازم را دریافت نمایند.

شرایط گرفتن پاسپورت برای آقایان

آقایان برای دریافت پاسپورت باید شرایط زیر را رعایت کرده و مدارک لازم را ارائه کنند:

• رضایت‌نامه محضری پدر یا قیم قانونی (جد پدری) برای پسران زیر 18 سال
• کارت پایان خدمت یا کارت معافیت دائم برای آقایان بالای 18 سال
• پوشش مناسب در عکس بیومتریک و عدم استفاده از لباس روشن یا طرح‌دار
• نمایان بودن کامل اجزای صورت و گوش‌ها در عکس
• عدم استفاده از کلاه، عینک و کراوات هنگام عکاسی

نکات تکمیلی:

• مشمولان خدمت سربازی در شرایط خاص (مانند ادامه تحصیل، ماموریت ورزشی یا درمانی) می‌توانند با دریافت مجوز خروج موقت از سازمان وظیفه عمومی برای پاسپورت اقدام کنند.
• آقایان بالای 50 سال نیاز به ارائه کارت پایان خدمت ندارند.
• ریش پروفسوری یا مدل‌های غیرمتعارف که موجب پوشاندن لب‌ها یا تغییر غیرعادی فرم صورت شوند، برای عکس پاسپورت و سایر مدارک رسمی پذیرفته نمی‌شوند.

گرفتن پاسپورت برای کودکان و نوزادان

دریافت گذرنامه برای کودکان و نوزادان نیاز به مدارک زیر دارد:

• علاوه بر مدارک معمولی، باید شناسنامه و کارت ملی والدین نیز ارائه شود. همچنین، نیاز به ارائه تصویر شناسنامه و کارت ملی والدین به همراه مدارک شناسایی کودک است.
• قوانین و مقررات مربوط به صدور گذرنامه برای کودکان به‌طور منظم به‌روزرسانی می‌شود. برای دریافت اطلاعات دقیق و جدید، به وب‌سایت پلیس 10+ مراجعه کنید.
• عکس‌های کودکان باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی و با شرایط ویژه کودکان گرفته شود. تصاویر باید واضح و بدون تغییرات عمدی در نور و کیفیت باشند.

هزینه گرفتن پاسپورت در سال 1404

برای صدور گذرنامه لازم است پس از ارائه مدارک در دفاتر پلیس 10+، هزینه‌های مشخصی پرداخت شود. این هزینه‌ها شامل هزینه صدور، هزینه عوارض شهرداری، هزینه دیوان خزانه‌داری کشور و هزینه عکس بیومتریک می‌شود که مجموع آن در سال 1404 برای هر متقاضی حدود 723 هزار تومان برآورد شده است. البته ممکن است بسته به نوع گذرنامه و شرایط فردی، مبلغ نهایی اندکی متفاوت باشد.

مدت زمان صدور پاسپورت

مدت زمان صدور پاسپورت در ایران بین 5 تا 7 روز کاری پس از صدور گذرنامه است. اما اگر در ایام اربعین برای گرفتن پاسپورت اقدام کنید، ممکن است فرآیند صدور و ارسال آن با تاخیر انجام شود و چند روز بیشتر از حالت عادی طول بکشد.

نحوه تمدید پاسپورت

در صورتی که اعتبار پاسپورت شما کمتر از ۶ ماه باشد، امکان استفاده از آن برای سفرهای خارجی وجود ندارد و باید آن را تمدید کنید. برای تمدید گذرنامه می‌توانید به یکی از دفاتر پلیس 10+ مراجعه کرده یا از طریق درگاه خدمات الکترونیک انتظامی به صورت اینترنتی اقدام کنید. توجه داشته باشید که مدت زمان صدور گذرنامه جدید معمولا بین 10 الی 14 روز کاری خواهد بود.

مدارک لازم برای تمدید گذرنامه

برای تمدید گذرنامه در ایران، متقاضیان باید مدارک مشخصی را همراه داشته باشند. این مدارک به شرح زیر است:

• پاسپورت قبلی
• اصل شناسنامه و کارت ملی
• عکس پرسنلی جدید

توجه: علاوه بر موارد فوق، تمامی مدارکی که برای صدور اولیه گذرنامه در بالا به آن‌ها اشاره شد نیز بایستی برای تمدید گذرنامه در اختیار دفاتر پلیس قرار بگیرد.

هزینه تمدید پاسپورت در سال 1404

برای تمدید پاسپورت در سال 1404، متقاضیان باید هزینه‌ای حدود 482 هزار تومان پرداخت کنند. البته این مبلغ به طور تقریبی اعلام شده و ممکن است بسته به نوع گذرنامه تغییر کند. از همین رو، پیشنهاد می‌شود برای اطلاع دقیق از سایت رسمی پلیس 10+ استعلام گرفته شود.

مدت اعتبار پاسپورت

مدت اعتبار پاسپورت‌های ایرانی 5 سال است. با این حال، برای خروج از کشور پاسپورت شما باید حداقل 6 ماه اعتبار داشته باشد و قبل از پایان 5 سال، نیاز است برای تمدید آن اقدام کنید. چرا که حتی اگر پاسپورتتان هنوز به پایان اعتبار پنج ساله نرسیده باشد، کم بودن مدت اعتبار (کمتر از 6 ماه) می‌تواند مانع عبور از گیت مرزی شود، بنابراین پیگیری تمدید به موقع اهمیت بالایی دارد.

چه کسانی شرایط گرفتن پاسپورت را ندارند؟

برخی از افراد به دلایل قانونی نمی‌توانند پاسپورت دریافت کنند که این دلایل در ادامه ذکر می‌شود:

• افرادی که توسط مراجع قضایی ممنوع الخروج شده‌اند
• افرادی که دارای سوء پیشینه یا سابقه کیفری هستند، معمولا پس از گذشت دو سال از تاریخ صدور حکم می‌توانند برای دریافت پاسپورت اقدام کنند.
• افرادی که خروج آن‌ها تهدیدی برای امنیت ملی یا منافع کشور باشد.
• افرادی که بدهی مالیاتی یا بدهی به دستگاه‌های قضایی و ثبت اسناد دارند.

شرایط گرفتن پاسپورت برای مشمولان خدمت وظیفه

بنابر قوانین نظام وظیفه، مردانی که به سن 18 سال رسیده باشند، اگر کارت معافیت دریافت نکرده و در حال تحصیل نباشند، مشمول خدمت وظیفه می‌شوند. این افراد برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور نیاز به رعایت شرایط خاصی دارند که عبارت است از:

• نداشتن غیبت سربازی
• داشتن مجوز سنوات ارفاقی (در صورت نیاز)
• اتمام تحصیل و حضور در مهلت یک‌ساله معرفی به نظام وظیفه
• ارائه گواهی اشتغال به تحصیل برای دانش آموزان و دریافت مجوز خروج از کشور برای دانشجویان
• سپردن وثیقه مورد نیاز مطابق مقررات خروج از کشور

انواع پاسپورت ایرانی

در حال حاضر طبق قانون، گذرنامه‌های ایرانی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام برای مقاصد خاص صادر شده و به شرح زیر هستند:

پاسپورت گردشگری

پاسپورت گردشگری یا توریستی (Type P) همان گذرنامه معمولی است که برای هر فرد صادر می‌شود تا بتواند از کشور خارج شود. این پاسپورت عمدتا برای سفرهای تفریحی و گردشگری کاربرد دارد، اما در برخی موارد می‌تواند برای فعالیت‌های کوتاه مدت تجاری یا تحصیلی نیز مورد استفاده قرار گیرد. صدور این نوع پاسپورت توسط ماموران کنسولگری وزارت امور خارجه و دفاتر پلیس 10+ انجام می‌شود و متقاضیان باید مدارک هویتی و سایر مدارک لازم را ارائه کنند.

پاسپورت سیاسی

پاسپورت سیاسی یا دیپلمات (Type DP) برای مسئولان دولتی و دیپلمات‌ها صادر می‌شود که ماموریت‌های رسمی خارج از کشور دارند. این نوع پاسپورت با گذرنامه‌های عادی و گردشگری تفاوت‌هایی دارد و برای انجام وظایف رسمی و دیپلماتیک طراحی شده است.

پاسپورت خدمت

پاسپورت خدمت ( Type S) برای کارمندان و مسئولان دولتی صادر می‌شود که برای انجام ماموریت‌های کاری یا اداری خود به کشورهای دیگر سفر می‌کنند. این نوع گذرنامه با پاسپورت‌های گردشگری و سیاسی تفاوت دارد و صرفا برای مقاصد رسمی و مرتبط با وظایف شغلی قابل استفاده است.

اگر پاسپورت خود را گم کردیم چه کنیم؟

در صورتی که پاسپورت خود را گم کرده‌اید، ابتدا باید گزارش مفقودی آن را به اداره گذرنامه استان محل سکونت ارائه دهید. ثبت این گزارش برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی الزامی است. پس از ثبت گزارش، مدارکی مانند کارت ملی، شناسنامه و سایر مدارک هویتی باید آماده شود تا بتوانید برای صدور پاسپورت جدید اقدام کنید. توجه داشته باشید که اگر گذرنامه شما در زمان مفقودی اعتبار خود را از دست داده باشد، نیازی به ثبت گزارش مفقودی نیست و می‌توانید برای تمدید پاسپورت اقدام نمایید.

پیگیری پاسپورت با کد ملی

اگر پس از گذشت 14 روز هنوز گذرنامه به دست شما نرسیده باشد، می‌توانید با استفاده از کد ملی خود استعلام بگیرید. برای این کار نیاز است مراحل زیر را طی کنید:

1. اپلیکیشن “پلیس من” را در موبایل خود نصب و اجرا کنید.
2. از منوی اصلی وارد بخش گذرنامه شوید.
3. سپس گزینه استعلام گذرنامه را انتخاب کنید.
4. مراحل احراز هویت را انجام دهید.
5. در بخش مربوطه، کد ملی خود را وارد کرده و گزینه پیگیری را بزنید.

پیگیری گذرنامه در پست

علاوه بر اپلیکیشن پلیس من، امکان پیگیری گذرنامه از طریق اداره پست نیز وجود دارد. برای این کار کافی است وارد سامانه رهگیری مرسولات سازمانی پست شوید و مراحل زیر را انجام دهید:

1. به وب‌سایت رسمی پست با آدرس post.ir مراجعه کنید.
2. از بخش انواع سند، گزینه گذرنامه را انتخاب نمایید.
3. کد ملی و کد امنیتی نمایش داده شده را وارد کنید.
4. در نهایت، روی گزینه جستجو کلیک کنید تا وضعیت ارسال گذرنامه برای شما نمایش داده شود.

تغییر اطلاعات در پاسپورت (نام، نام خانوادگی، و غیره)

اگر نیاز به تغییر اطلاعات در پاسپورت دارید، مراحل زیر را دنبال کنید:

• مدارک و مستندات مورد نیاز برای تغییر اطلاعات: مدارک شناسایی جدید و مدارکی که تغییرات را تایید می‌کنند، باید ارائه شوند.
• فرآیند انجام تغییرات و مدت زمان لازم: به دفاتر پلیس 10+ مراجعه کنید، فرم‌های مربوطه را تکمیل کرده و مدارک لازم را ارائه دهید. فرآیند تغییر اطلاعات ممکن است چند هفته زمان ببرد.

این مراحل به شما کمک می‌کنند تا پاسپورت خود را به راحتی تمدید کرده و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.

نکات و توصیه‌های مهم برای گرفتن پاسپورت یا تمدید گذرنامه

نکات کلیدی برای جلوگیری از تاخیر در صدور یا تمدید پاسپورت:

• بررسی دقیق مدارک قبل از مراجعه: قبل از مراجعه به دفاتر پلیس 10+، تمامی مدارک لازم را به دقت بررسی کنید تا چیزی را فراموش نکنید.
• رعایت دقیق استانداردهای عکس: عکس‌های پاسپورتی باید مطابق با استانداردهای مشخص باشد تا مشکلی در فرآیند صدور یا تمدید ایجاد نشود.
• مراجعه به دفاتر در زمان‌های مناسب: برای جلوگیری از صف‌های طولانی و تاخیرات، در زمان‌های مناسب به دفاتر پلیس 10+ مراجعه کنید.

نکات و خطاهای رایج در دریافت و تمدید گذرنامه

برای جلوگیری از مشکلات و خطاهای رایج در دریافت و تمدید گذرنامه، به نکات زیر توجه کنید:

1. پر کردن نادرست فرم‌ها: یکی از مشکلات رایج در فرآیند درخواست گذرنامه، پر کردن نادرست فرم‌ها است. پیش از ارسال و تحویل فرم‌ها، از دقت و صحت اطلاعات اطمینان حاصل کنید.
2. عدم ارائه مدارک تکمیلی: در برخی موارد، عدم ارائه مدارک تکمیلی یا مدارک لازم می‌تواند باعث تاخیر در صدور یا تمدید گذرنامه شود. لیست کامل مدارک مورد نیاز را بررسی کرده و تمامی مدارک لازم را ارائه دهید.
3. پرداخت نادرست هزینه‌ها: از پرداخت هزینه‌های نادرست یا ناقص خودداری کنید. هزینه‌ها باید مطابق با تعرفه‌های جاری پرداخت شود.

سخن پایانی

در این مطلب تلاش کردیم تمامی نکات، قوانین و شرایط دریافت گذرنامه را به طور کامل شرح دهیم. با این حال، باید توجه داشته باشید که مقررات مربوط به صدور پاسپورت ممکن است در بازه‌های زمانی مختلف تغییر کند. به همین دلیل توصیه می‌شود برای دریافت اطلاعات به‌روز و معتبر، به نزدیک‌ترین دفتر پلیس 10+ مراجعه کرده و جزئیات مورد نظر را از کارشناسان مربوطه جویا شوید.

منابع و سایت های مفید

epolice.ir

mfa.gov.ir