روستای کنگ طرقبه – ماسوله مشهد

روستای کنگ یکی از زیباترین روستاهای کوهستانی استان خراسان رضوی است که در فاصله‌ای کوتاه از شهر مشهد، در شهرستان طرقبه شاندیز قرار دارد. این روستا به دلیل معماری منحصربه‌فردش، به “ماسوله خراسان” شهرت یافته است. خانه‌های کنگ به صورت پلکانی روی دامنه کوه ساخته شده‌اند؛ به طوری که بام هر خانه، حیاط خانه بالادستی است. این سبک خاص معماری، همراه با کوچه‌های باریک، منظره‌ای چشم‌نواز و متفاوت ایجاد کرده که هر بازدیدکننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. آب و هوای مطبوع، طبیعت سرسبز و بافت تاریخی روستا، مقصدی ایده‌آل برای فرار از شلوغی شهر است. بنابراین اگر به دنبال مکانی آرام و تماشایی برای تعطیلات آخر هفته هستید، کنگ گزینه‌ای بی‌نظیر برای سفر شما خواهد بود.

معرفی کوتاه روستای تاریخی کنگ در طرقبه

برای شروع سفر به کنگ، بهتر است نگاهی کوتاه به موقعیت، ویژگی‌ها و جذابیت‌های اصلی این روستای پلکانی بیندازیم و بدانیم قرار است با چه دنیایی روبه‌رو شویم:

موقعیت روستای کنگ

شاید برای شما سوال باشد که روستای کنگ کجاست و چطور می‌توان به آن رسید؟ کنگ در فاصله 19 کیلومتری شهر طرقبه در دامنه رشته کوه بینالود قرار دارد و مسیر دسترسی به آن از شهر مشهد آغاز می‌شود. پس از طی مسیر مشهد به طرقبه کافی است مسیر خود را به سمت جنوب غربی ادامه دهید. با عبور از روستای نغندر و دنبال کردن تابلوهای راهنمای مسیر، وارد جاده‌ای سرسبز و پر پیچ و خم می‌شوید که شما را به روستای تاریخی و پلکانی کنگ می‌رساند. مسیر مشهد به روستای کنگ حدود 27 کیلومتر است و این مسیر بسته به ترافیک، حدود 40 تا 50 دقیقه زمان می‌برد.

آب و هوای روستای کنگ مشهد

اب و هوای روستای کنگ مشهد کوهستانی است و حتی در گرم‌ترین روزهای سال نیز همچنان هوای خنکی دارد. همین ویژگی باعث شده تا کنگ، در روزهای داغ تابستانی، به پناهگاهی امن برای فرار از گرمای طاقت‌فرسای شهر تبدیل شود. هر فصلی در این روستا، حال و هوای خاص خودش را دارد. به‌طوری که تابستانش خنک، پاییزش رنگارنگ، زمستانش پوشیده از برف و بهارش جان‌بخش و تماشایی است.

بهترین زمان بازدید از روستای کنگ

روستای کنگ به دلیل موقعیت ییلاقی و کوهستانی‌اش، در نیمه دوم سال هوای سردی دارد. به همین دلیل، فصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان برای بازدید این روستای پلکانی در طرقبه هستند. در بهار، این روستای کوهستانی جان می‌گیرد و با درختان شکوفه‌دار، چشمه‌های جاری و طبیعت سرسبز به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل می‌شود. در تابستان نیز برخلاف گرمای طاقت فرسای مشهد، این روستا هوایی مطبوع با نسیم خنک دارد که لذت طبیعت‌گردی را چند برابر می‌کند. اگر به تماشای برگ‌های رنگارنگ پاییزی یا آرامش زمستانی در دل کوهستان علاقمند هستید، پاییز و زمستان هم می‌توانند تجربه‌ای متفاوت و خاطره‌انگیز از سفر به کنگ را برایتان رقم بزنند.

معماری روستای کنگ

معماری روستای کنگ طرقبه یکی از اولین چیزهایی است که به محض ورود به روستا نظر شما را جلب می‌کند. سبک ساخت خانه‌ها در این منطقه، شباهت زیادی به بافت پلکانی ماسوله گیلان و اورامان کردستان دارد. به طوری که خانه‌ها به صورت طبقاتی و زنجیروار روی شیب کوه ساخته شده‌اند و پشت‌بام هر خانه، حیاط خانه بالادستی است. این نوع معماری علاوه بر جلوه‌ی منحصر به فرد، از نظر اقلیمی نیز بسیار هوشمندانه است. خانه‌ها در ارتفاعات ساخته شده‌اند تا از خطرات طبیعی مانند سیلاب‌ها در امان بمانند.

جاهای دیدنی روستای کنگ

روستای کنگ طرقبه با طبیعت بکر و چشم‌اندازهای تماشایی، مکان‌های دیدنی متعددی دارد که از جمله این مکان‌ها و جاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

قله تیغ میان کنگ طرقبه

قدمت قله تیغ میان به دوران پیش از اسلام بازمی‌گردد. این قله بین دو رودخانه بزرگ و کوچک قرار گرفته و مردم محلی منطقه، با گویش خود به آن تیغ میو می‌گویند. بسیاری بر این باورند که تیغ میان برای دیده‌بانی بوده که به واسطه‌ی موقعیت راهبردی‌اش، امکان نظارت و کنترل ورودی‌ روستا را فراهم می‌کرده است.

رباط شاه عباسی کنگ مشهد

رباط شاه عباسی که به رباط پای کوه نیز شناخته می‌شود، یکی از کاروانسراهای تاریخی به جا مانده از دوران صفوی است که در دامنه کوه و هم‌راستا با شیب طبیعی آن قرار دارد. به گونه‌ای که بخشی از رباط در دل زمین فرو رفته و به صورت زیرزمینی بنا شده است. در گذشته‌های دور، مسافرانی که در مسیر نیشابور به مشهد از این روستا می‌گذشتند، از این بنا برای استراحت و تجدید قوا استفاده می‌کردند.

آرامگاه شیخ عبدالله

آرامگاه شیخ عبدالله یکی از بناهای تاریخی روستای کنگ است که در جنوب غربی این روستا واقع شده و قدمت آن به دوره‌ی قاجار بازمی‌گردد. مزار شیخ عبدالله به دلیل ارزش معنوی و فرهنگی‌اش، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بسیاری از اهالی روستا معتقدند که این مکان مقدس، گره‌گشای دل‌های حاجتمند است. به همین دلیل، در نزدیکی آرامگاه شمع روشن می‌کنند و نذورات خود را به نیت اجابت دعاها تقدیم می‌نمایند.

گورستان کنگ

گورستان کنگ یک از کهن‌ترین بخش‌های این روستای کوهستانی است که قدمت آن به اواخر دوران صفوی و دوره قاجار می‌رسد. این گورستان تاریخی که بر فراز تپه‌ای مشرف به روستا قرار گرفته، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. سنگ قبرهای این قبرستان، اغلب از جنس سنگ شیست هستند که به زیبایی تراش خورده‌اند و تاریخ‌ها به تقویم هجری قمری بر روی آن‌ها حک شده‌اند. آرامش حاکم بر گورستان، نشان‌دهنده تاریخ طولانی آن و زندگی‌هایی است که در این محل پایان یافته‌اند.

رودخانه و باغ‌های میوه کنگ

رودخانه‌ای که از میان روستای کنگ می‌گذرد، نقش مهمی در سرسبزی منطقه و شکل‌گیری باغ‌های میوه دارد. در اطراف این رودخانه، باغ‌هایی با درختان سیب، گردو، آلو و زردآلو دیده می‌شود که به‌ویژه در بهار و تابستان، جلوه‌ای زیبا و سرزنده به روستا می‌دهند. این ترکیب طبیعت، رودخانه و باغ‌های میوه، فضایی دلپذیر برای گردشگران و طبیعت‌گردان فراهم کرده است.

جاهای دیدنی اطراف روستای کنگ

اطراف روستای کنگ، جاذبه‌های طبیعی و گردشگری متنوعی وجود دارد که می‌تواند تجربه سفر شما را کامل‌تر کند. چشمه‌های زلال و روستاهای سرسبز تا مناطق تفریحی، همه ارزش بازدید دارند. این جاذبه‌های دیدنی عبارتند از:

رشته کوه بینالود

رشته کوه بینالود، با قله‌های مرتفع و دره‌های عمیق، نقش مهمی در شکل‌گیری اقلیم کوهستانی دارد. حضور این رشته کوه باعث به وجود آمدن چشمه‌سارها، مسیرهای کوهنوردی و چشم‌اندازهای بی‌نظیری شده که گردشگران را به سوی اطراف کنگ جذب می‌کند.

روستای زشک

روستای زشک یکی از خوش‌آب و‌هوا‌ترین روستاهای اطراف مشهد است که در نزدیکی روستای کنگ و در دل ارتفاعات شهرستان شاندیز قرار دارد. این روستا با طبیعتی چشم‌نواز و دیدنی‌هایی همچون چشمه قلقلی، قله شیرباد، دره نهل و قله چمن، مقصدی عالی برای طبیعت‌گردان و کوهنوردان به شمار می‌رود.

منطقه گردشگری طرقبه

حال که برای بازدید از روستای تاریخی کنگ به این منطقه سفر کرده‌اید، پیشنهاد می‌شود زمانی را نیز به بازدید از منطقه گردشگری طرقبه اختصاص دهید. طرقبه با طبیعتی سرسبز، آب و هوای مطبوع، رستوران‌های سنتی و مجموعه‌های تفریحی متنوع مانند چالیدره، یکی از مقاصد محبوب گردشگری اطراف مشهد به شمار می‌رود. این منطقه گزینه‌ای ایده‌آل برای گذراندن یک روز آرامش‌بخش در دل طبیعت است.

امکانات روستای کنگ برای اقامت

روستای کنگ طرقبه با توجه به محبوبیت روز‌افزون در میان گردشگران، امکانات مناسبی برای اقامت و استراحت فراهم کرده است. از جمله این امکانات می‌توان به اقامتگاه‌ها و استراحتگاه‌های بوم‌گردی متعدد اشاره کرد. این اقامتگاه‌ها با حفظ معماری اصیل منطقه، فرصتی ارزشمند برای آشنایی با سبک زندگی محلی، غذاهای محلی و آداب و رسوم مردم روستا به شمار می‌روند. برخی از معروف‌ترین اقامتگاه‌های روستای کنگ به شرح زیر هستند:

• کنگ کهن
• ارگ کنگ
• هزاره کنگ
• ایوان

غذاهای سنتی روستای کنگ طرقبه

یکی از شناخته‌شده‌ترین غذاهای محلی کنگ، اشکنه قوروت است. این غذای محلی معروف با کشک، پیاز و روغن محلی طبخ می‌شود و طرفداران بسیاری دارد. شله ماش نیز از دیگر غذاهای رایج این منطقه است که ترکیبی از ماش، برنج و گاهی گوشت دارد و در روزهای سرد سال میل می‌شود. فصل بهار و رویش گیاهان کوهی، فرصت پخت غذاهای فصلی مانند انواع آش را نیز فراهم می‌کند. در واقع، چشیدن طعم غذاهای محلی، بخش جدایی‌ناپذیر از تجربه سفر به روستای کنگ است و فرصتی برای آشنایی با فرهنگ غذایی مردم این منطقه محسوب می‌شود.

قدمت روستای کنگ مشهد

روستای کنگ طرقبه دارای قدمت بسیاری است و وجود بناهایی همچون قلعه تیغ میان و رباط شاه عباسی این دیرینگی را نشان می‌دهد. واژه کنگ در لغت به معنای دژ آمده و برخی آن را به پرنده‌ای قدرتمند با پنجه‌های نیرومند نسبت می‌دهند. این نام‌گذاری احتمالا به دلیل موقعیت استراتژیک و ساختار دفاعی روستا، در گذشته است.

سخن پایانی

روستای کنگ طرقبه با معماری پلکانی، طبیعت بکر، آب و هوای دلپذیر و پیشینه تاریخی که دارد؛ یکی از مناطق گردشگری بی‌نظیر در نزدیکی مشهد محسوب می‌شود. این روستای کوهستانی، فرصتی ناب برای تجربه سبک زندگی سنتی، دوری از هیاهوی شهر و چشیدن طعم غذاهای محلی را فراهم می‌کند. از همین رو، چه عاشق طبیعت باشید و چه به دنبال سفری تاریخی و فرهنگی، کنگ با آغوشی باز میزبان شماست. بنابراین اگر تاکنون ماسوله خراسان را از نزدیک ندیده‌اید، در اولین فرصت، بازدید از آن را در برنامه‌ی سفر خود قرار دهید.