دریافت ارز مسافرتی 1404 | جدیدترین قوانین و شرایط

ارز مسافرتی یکی از تسهیلات بانکی برای مسافرانی است که قصد سفر به خارج از کشور دارند. طبق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، هر فرد می‌تواند با ارائه مدارک معتبر و به منظور کاهش هزینه‌های سفر، سهمیه مشخصی از ارز را با مبلغی کمتر از بازار آزاد دریافت کند. این ارز با نرخ مصوب بانک مرکزی، از طریق بانک‌های عامل یا صرافی‌های مجاز به مسافران پرداخت می‌شود. از آنجایی که بسیاری از مسافران درباره شرایط و مراحل دریافت ارز سوالات متعددی دارند، در این مقاله از جیمبو قصد داریم به طور کامل به این موضوع بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

ارز مسافرتی چیست؟

براساس دستورالعمل بانک مرکزی، ارز مسافرتی به عنوان یکی از خدمات حمایتی به مسافران سفرهای خارجی تعلق می‌گیرد. این ارز با هدف کاهش هزینه‌های سفر و ایجاد شرایط اقتصادی مناسب‌تر برای مسافران ارائه می‌شود. نکته مهم اینکه، سهمیه ارز مسافرتی تنها یک‌بار در سال به هر فرد تعلق می‌گیرد.

ارز مسافرتی معمولا به شکل دلار یا یورو و با نرخ مصوب دولتی عرضه می‌شود؛ نرخی که اغلب پایین‌تر از نرخ بازار آزاد است. به این ترتیب، مسافران می‌توانند بخشی از هزینه‌های سفر خود را با هزینه‌ای مناسب‌تر تامین کنند. لازم به ذکر است که برای دریافت این ارز، ارائه بلیط سفر خارجی الزامی است و روند درخواست آن به صورت آنلاین از طریق سامانه‌های آنلاین بانکی و صرافی‌های مجاز انجام می‌گیرد.

شرایط دریافت ارز مسافرتی در سال 1404

برای دریافت ارز مسافرتی، باید حتما بلیط هواپیمای خود را خریداری کرده و مدارک لازم را همراه داشته باشید. مدارکی که برای دریافت این ارز نیاز است شامل موارد زیر می‌شود:

• بلیط سفر خارجی: مسافران باید اصل و کپی بلیط هواپیمای خود را که توسط آژانس مسافرتی معتبر صادر شده، ارائه دهند. اگر بلیط به صورت آنلاین خریداری شده است، اطلاعات کامل شامل کد رهگیری و تاریخ خرید باید روی آن درج شده باشد.
• سن افراد: در گذشته دریافت ارز مسافرتی تنها مخصوص افرادی بود که بالای 18 سال داشتند. اما در حال حاضر کودکان بالای 5 سال نیز می‌توانند با داشتن گذرنامه و ارائه بلیط ارز مسافرتی دریافت کنند.
• عدم دریافت ارز در سال جاری: هر فرد تنها یک بار در سال مجاز به دریافت ارز مسافرتی است.
• ویزا (برای کشورهایی که نیاز دارند): برای سفر به کشورهایی که نیاز به ویزا دارند، ارائه ویزای معتبر الزامی است.
• شماره موبایل و حساب بانکی معتبر: شماره تماس و حساب بانکی که برای درخواست ارز ارائه می‌شود، باید به نام شخص متقاضی باشد.
• مراجعه فرد متقاضی: هر فردی موظف است که برای دریافت ارز مسافرتی خود شخصا مراجعه کند؛ برای مثال اعضای یک خانواده هر کدام باید برای دریافت سهمیه ارزی خود حضور داشته باشند.

مبلغ ارز مسافرتی در سال 1404

• برای سفرهای هوایی به کشورهای نیازمند ویزا: هر مسافر می‌تواند 500 دلار دریافت کند.
• برای سفرهای هوایی به کشورهای بدون نیاز به ویزا و سفرهای زمینی: میزان ارز قابل دریافت 300 دلار است.

لازم به یادآوری است که ارز مسافرتی نرخ ثابتی ندارد و با کلیک بر روی پورتال بانک مرکزی می‌توانید مبلغ آن را مشاهده نمایید. همچنین، در نظر داشته باشید که هر مسافر صرف‌نظر از مقصد سفر، تنها یک بار در سال امکان دریافت ارز مسافرتی را دارد. بنابراین اگر فردی قصد سفر به کشورهای دارای ویزا و بدون ویزا را در یک سال داشته باشد، توصیه می‌شود سهمیه ارزی خود را برای سفر به کشورهایی که نیازمند ویزا هستند استفاده کند تا از این امتیاز بهترین بهره‌برداری را داشته باشد.

مدارک مورد نیاز برای دریافت ارز مسافرتی هوایی

برای درخواست ارز مسافرتی به صورت حضوری و غیر حضوری نیاز به ارائه مدارک خاصی دارید که در ادامه ذکر می‌شوند:

• تکمیل فرم درخواست ارز مسافرتی در اپلیکیشن بله یا بانک
• اصل پاسپورت و کپی آن با حداقل 6 ماه اعتبار
• اصل و ویزا و کپی آن ( در صورت سفر به کشورهای نیازمند ویزا)
• ارائه بلیط هواپیما
• رسید واریز عوارض خروج از کشور
• افتتاح حساب ارزی به منظور واریز وجه ریالی مورد نیاز برای دریافت ارز
• ارائه شماره تماس به نام متقاضی

مدارک مورد نیاز برای دریافت ارز مسافرتی زمینی و دریایی

مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی در سفرهای زمینی، ریلی و دریایی شامل موارد زیر می‌شود:

• اصل کارت ملی و کپی آن
• ارائه بلیط قطار یا اتوبوس
• اصل پاسپورت و کپی آن با حداقل 6 ماه اعتبار
• ویزای کشور مقصد ( در صورت سفر به کشورهای نیازمند ویزا)
• رسید واریز عوارض خروج از کشور
• تکمیل فرم درخواست ارز

مشمولان دریافت ارز مسافرتی

بر اساس قوانین بانک مرکزی، به برخی از افراد ارز مسافرتی تعلق نمی‌گیرد. دلایل عدم تعلق این سهمیه در ادامه توضیح داده شده است:

• در گذشته به افراد زیر 18 سال ارز مسافرتی تعلق نمی‌گرفت، اما در حال حاضر ارز مسافرتی به کودکان بالای 5 سال تعلق می‌گیرد.
• افرادی که دو تابعیتی هستند یا اقامت دائم در کشورهای دیگر دارند، نمی‌توانند از این سهمیه استفاده کنند.
• دارندگان گذرنامه‌های سیاسی یا خدماتی، شامل قوانین دریافت ارز مسافرتی نمی‌شوند.
• کسانی که قصد دارند ارز مسافرتی برای سفرهای زیارتی دریافت کنند، بایستی نام خود را در پرتال سازمان حج و زیارت ثبت کرده باشند.

نحوه دریافت ارز مسافرتی

بر اساس آخرین اخبار از سوی بانک مرکزی، امکان دریافت ارز مسافرتی به صورت حضوری و غیر حضوری وجود دارد که در ادامه شرح داده می‌شوند:

مراحل دریافت ارز مسافرتی حضوری

پیشنهاد می‌شود برای جلوگیری از اتلاف وقت در صورت امکان ارز مسافرتی را به صورت آنلاین از طریق سامانه‌های آنلاین بانکی دریافت نمایید. با این حال، اگر ترجیح می‌دهید به صورت حضوری اقدام نمایید، بایستی به شعب بانک‌های ملت، ملی و سامان مراجعه کنید. در این مرحله باید فرم درخواست را تکمیل کرده و مدارک لازم را تحویل دهید. پس از بررسی و تایید مدارک، مبلغ ریالی ارز را پرداخت می‌کنید و رسید بانکی را تحویل می‌گیرید. نهایتا، ارز مسافرتی در فرودگاه‌های مجاز ( امام خمینی، تبریز، مشهد، اصفهان و شیراز) به شما تحویل داده می‌شود.

ثبت نام ارز مسافرتی در سامانه مبادله ارز و طلای ایران

نحوه ثبت نام و گرفتن ارز مسافرتی در مرکز مبادله ارز و طلا به شرح زیر است:

1. ابتدا وارد سایت ice.ir شده و به بخش سامانه برخط مراجعه نمایید.
2. سپس مدارک مورد نیاز را در قسمت مربوطه با دقت بالا بارگذاری کنید.
3. در مرحله بعد مدارک شما بایستی توسط بانک ملی تایید شود. ( در صورت کامل نبودن مدارک، پیامکی برای شما ارسال می‌شود.)
4. در صورت تایید مدارک، پیامک تاییدیه برایتان ارسال خواهد شد.
5. با دریافت تاییدیه، فهرستی از بانک‌های ملی و صرافی‌های مجاز را دریافت خواهید کرد.
6. پس از گذشت 72 ساعت، می‌توانید برای دریافت ارز مسافرتی به لیست معرفی شده مراجعه کنید.

سامانه خرید آنلاین ارز مسافرتی بله

توجه داشته باشید که تنها بانک ملی امکان ثبت درخواست آنلاین را برای مسافران فراهم کرده است و شما می‌توانید از روش زیر برای دریافت ارز مسافرتی آنلاین اقدام نمایید:

1. اپلیکیشن بله را روی گوشی خود نصب کنید و با شماره موبایل معتبر وارد حساب کاربری شوید.
2. پس از ورود، به منوی اصلی بروید، بخش خدمات را باز کرده و گزینه خدمات بانکی را انتخاب نمایید.
3. روی گزینه ارز مسافرتی کلیک کنید. توضیحات نمایش داده شده را مطالعه کرده و سپس دکمه “متوجه شدم” را بزنید.
4. در صفحه جدید، مشخصات فردی خود را وارد کنید. دقت کنید شماره تماسی که وارد می‌کنید باید همان شماره‌ای باشد که با آن در اپلیکیشن ثبت نام کرده‌اید.
5. تعهدنامه نمایش داده شده را با دقت مطالعه کرده و پس از تایید، به مرحله بعد بروید.
6. جزئیات بلیط پرواز خود را وارد کنید و سپس میزان ارز درخواستی را انتخاب نمایید. معادل ریالی ارز به شما نمایش داده می‌شود.
7. با تایید مبلغ، به درگاه بانکی منتقل می‌شوید. مبلغ ریالی را پرداخت کنید. پس از پرداخت موفق، یک شناسه 10 رقمی برای شما صادر و ارسال می‌شود. این شناسه را تا روز پرواز نزد خود نگه دارید.

قوانین دریافت ارز مسافرتی از بله

سامانه بله برای دریافت ارز مسافرتی برخی از قوانین را در نظر گرفته است که در ادامه بیان می‌شوند:

• در اپلیکیشن بله تنها برای سفرهای هوایی خارجی خود می‌توانید ارز مسافرتی دریافت نمایید.
• فروش ارز مسافرتی در سامانه بله به غیر از جمعه‌ها، هر روزه از ساعت 7 صبح تا 4 عصر انجام می‌شود.
• پس از درخواست ارز با در نظر گرفتن روز ثبت نام، فقط 4 روز فرصت دارید تا ارز مسافرتی خود را از خودپردازها تحویل بگیرید.
• حداقل 3 روز قبل از پرواز، برای دریافت ارز مسافرتی خود اقدام نمایید.
• جهت ابطال و لغو درخواست ارز مسافرتی، نیاز است شخصا به شعب بانک ملی مراجعه کنید.

دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه

در روز پرواز، پس از ثبت مهر خروج در پاسپورت و عبور از گیت، به دستگاه‌های خودپرداز بانک ملی موجود در فرودگاه امام خمینی، فرودگاه مشهد، شیراز، تبریز، اصفهان، اهواز یا ارومیه مراجعه کنید. پس از اسکن پاسپورت خود و وارد کردن کد ملی و شناسه فروش، نوع سفر را انتخاب کنید تا مبلغ ارز نمایش داده شود. در نهایت اسکناس‌های دلار شمارش شده و به شما تحویل داده می‌شوند.

نحوه خرید ارز مسافرتی برای اربعین

در ایام اربعین حسینی، همانند سال‌های گذشته، برای زائران عازم عراق سهمیه ویژه‌ای از ارز مسافرتی در نظر گرفته می‌شود. این سهمیه برای تمامی زائرانی است که قصد سفر به عراق را از طریق مسیرهای زمینی و هوایی دارند. برای دریافت این ارز بایستی مراحل زیر را انجام دهند:

• در نظر داشته باشید که برای دریافت ارز، باید سن متقاضی بیشتر از 5 سال باشد.
• ابتدا نیاز است که در سامانه سماح ثبت نام نمایید.
• پس از ثبت نام، از طریق سامانه بله یا مراجعه حضوری به بانک‌های مجاز اقدام نماید.

مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی اربعین شامل اصل کارت ملی به همراه برگه تردد اربعین یا گذرنامه معتبر است. بانک‌های عامل تعیین شده برای ارائه این خدمت نیز شامل بانک ملی، بانک تجارت، بانک سپه، بانک صادرات، بانک ملت و پست بانک می‌شود. همچنین، سهمیه ویژه هر زائر برابر با 200 هزار دینار عراقی خواهد بود.

سهمیه ارز مسافرتی برای حج و زیارت

مبلغ سهمیه ارزی برای زائران حج تمتع و عمره معادل 500 یورو (یا ریال سعودی) است. متقاضیان پس از ثبت نام در سامانه حج و زیارت و ارائه مدارک مورد نیاز، می‌توانند به یکی از شعب ارزی بانک ملی مراجعه کرده و ارز خود را دریافت کنند.

شرایط دریافت ارز دانشجویی در سال 1404

اگر در یکی از دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت تحصیل می‌کنید، امکان درخواست ارز دانشجویی برای شما فراهم است. در این زمینه لازم است شرایط اعلام شده در سامانه سجاد و موحد متناسب با رشته و مقطع تحصیلی خود را بررسی کنید. همچنین ارائه مدرک قبولی در آزمون‌های زبان مورد تایید وزارت علوم از الزامات دریافت این ارز به شمار می‌رود.

نحوه ایجاد حساب ارزی در بانک ملی

افتتاح حساب ارزی در بانک ملی به دو روش حضوری و غیرحضوری امکان‌پذیر است:

1. روش حضوری: با در دست داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی به یکی از شعب ارزی بانک ملی مراجعه کرده و پس از تکمیل فرم‌های مربوطه، حساب ارزی شما افتتاح خواهد شد.
2. روش غیرحضوری: کافیست اپلیکیشن‌های بام یا ایوا را نصب کنید. از طریق این سامانه‌ها می‌توانید بدون نیاز به مراجعه به شعب، مراحل ثبت نام و ایجاد حساب ارزی خود را به صورت آنلاین انجام دهید.

سقف مجاز ورود و خروج ارز مسافرتی چقدر است؟

طبق مصوبه بانک مرکزی، میزان مجاز خروج ارز و اوراق بهادار از کشور برای هر مسافر تا سقف 5 هزار دلار تعیین شده است. خروج مبالغ بالاتر تنها با مجوز و تاییدیه گمرک امکان‌پذیر خواهد بود.

از سوی دیگر، در زمینه ورود ارز به کشورهای مقصد باید به قوانین هر کشور توجه کرد. در این خصوص کشور ترکیه هیچ‌گونه محدودیتی برای ورود ارز ندارد. همچنین، امارات متحده عربی سقف ورود ارز را 60 هزار درهم و کشورهای اروپایی 10 هزار یورو تعیین کرده‌اند و و مقادیر بالاتر نیازمند انجام هماهنگی‌های قانونی در گمرک است.

نحوه دریافت ارز دولتی با کارت ملی

اگر مبلغ ارز مسافرتی پاسخگوی نیاز شما نیست، می‌توانید از سهمیه ارز دولتی با کارت ملی استفاده کنید. این سهمیه کاملا مستقل از ارز مسافرتی است و به هر فرد تنها یک بار در سال تعلق می‌گیرد. میزان آن معادل 2000 یورو (یا معادل دلاری آن) است و برای دریافت آن لازم است حساب ارزی داشته باشید.

برای دریافت ارز دولتی، ابتدا در اپلیکیشن‌های بله یا ایوا ثبت نام کرده و در زمان مشخص شده به صرافی تعیین شده مراجعه کنید. مبلغ ریالی ارز، به‌علاوه 6 درصد کارمزد بانکی محاسبه شده و باید پرداخت شود. سپس در شعب ارزی، ارز خود را دریافت خواهید کرد. توجه داشته باشید که حداقل 100 یورو از ارز در حساب شما باقی می‌ماند و امکان برداشت آن پس از 6 ماه فراهم می‌شود.

تفاوت ارز مسافرتی با ارز سهمیه‌ای

ارز مسافرتی با نرخ پایین‌تر از بازار آزاد و ارز سهمیه‌ای (ارز دولتی) ارائه می‌شود، اما سقف آن 500 دلار یا یورو است. در مقابل، سقف ارز سهمیه‌ای تا 2000 دلار (یا یورو) در سال برای هر فرد در نظر گرفته شده است. برای دریافت ارز مسافرتی باید مدارکی مانند گذرنامه معتبر، ویزا (در صورت نیاز مقصد)، بلیط سفر و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور ارائه دهید. در حالی که دریافت ارز سهمیه‌ای تنها با کارت ملی، سیم کارت به نام شخص و کارت بانکی امکان‌پذیر است.

مزایای دریافت ارز مسافرتی چیست؟

استفاده از ارز مسافرتی به دلیل نرخ پایین‌تر نسبت به بازار آزاد، هزینه‌های سفر را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. به‌عنوان مثال، اگر نرخ ارز مسافرتی چند هزار تومان کمتر از نرخ بازار آزاد باشد، مسافران می‌توانند صرفه‌جویی چند میلیونی در مجموع هزینه‌های خود داشته باشند. پیش از سال 1400، بانک مرکزی مبلغ معادل 2200 یورو را برای تمامی سفرهای خارجی در نظر می‌گرفت و تفاوتی بین مقصد یا هدف سفر وجود نداشت. اما پس از آن، بانک مرکزی بخشنامه فروش ارز مسافرتی را بازنگری کرده و قوانین و شرایط جدیدی برای آن تعیین نمود.

تفاوت قیمت ارز مسافرتی و آزاد

ارز مسافرتی با نرخ بازار آزاد تفاوت دارد که همین مسئله نیز باعث جذابیت آن برای مسافران شده است. البته این تفاوت نرخ همیشه ثابت نیست و با نوسانات ارزی تغییر می‌کند، اما به طور معمول می‌تواند 10 تا 30 درصد از هزینه‌های سفر را کاهش دهد. شاید این اختلاف قیمت خیلی ناچیز به نظر رسد اما در مبالغ بالایی مانند 500 یورو می‌تواند رقم قابل توجهی شود که ارزش پیگیری را خواهد داشت.

نکات مهم در مورد خرید ارز مسافرتی

• لغو سفر و ابطال درخواست ارز: در صورتی که سفر شما لغو شود، حداکثر تا 10 روز فرصت دارید تا با مراجعه به شعب ارزی بانک ملی، درخواست خود را لغو کنید.
• تحویل ارز در فرودگاه: ارز مسافرتی تنها در فرودگاه و پشت گیت خروجی تحویل داده می‌شود. لذا لازم است برنامه‌ریزی دقیقی برای دریافت آن داشته باشید.
• مدارک مورد نیاز: علاوه بر بلیط و مدارک هویتی، داشتن گذرنامه معتبر الزامی است. در صورتی که گذرنامه جدید صادر شده باشد، باید گذرنامه قبلی نیز همراه داشته باشید.

سخن پایانی

دریافت ارز مسافرتی فرصتی مناسب برای کاهش هزینه‌های سفرهای خارجی است. با رعایت شرایط و مراحل اعلام شده در بالا، می‌توانید از این امکان بهره‌مند شوید. توصیه می‌شود پیش از سفر، تمامی مدارک لازم را آماده کرده و فرآیند ثبت نام را در بازه زمانی مشخص انجام دهید تا در هنگام سفر با مشکلی مواجه نشوید. ارز مسافرتی یک بار در سال در اختیار هر فرد قرار می‌گیرد؛ بنابراین، برنامه‌ریزی دقیق برای استفاده از آن داشته باشید.