
عوارض خروج از کشور 1404
هر سال با آغاز فصل سفرهای خارجی، یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از مسافران را درگیر میکند، میزان عوارض خروج از کشور و شرایط پرداخت آن است. این هزینه که به عنوان یکی از منابع درآمدی دولت در قانون بودجه سالانه کشور در نظر گرفته میشود، پیش از خروج از مرزهای زمینی، هوایی یا دریایی توسط مسافران پرداخت میشود. عوارض خروج از کشور نه تنها شامل گردشگران و مسافران عادی میشود، بلکه برای گروههای خاصی مانند زائران حج، عتبات عالیات، مرزنشینان و ورزشکاران تیمهای ملی نیز با نرخها و شرایط متفاوتی تعیین میگردد. اهمیت اطلاع از میزان دقیق این مبالغ در هر سال بهویژه برای کسانی که چندین بار در سال سفر میکنند، دوچندان میشود؛ چرا که مبلغ عوارض در سفرهای دوم و سوم افزایش مییابد.

در سال ۱۴۰۴، طبق قانون بودجه تصویب شده، میزان این عوارض با تغییراتی همراه بوده که لازم است مورد بررسی و اطلاع رسانی دقیق قرار گیرد. در این مقاله سعی داریم به طور کامل و دسته بندی شده، جزئیات عوارض خروج از کشور برای گروههای مختلف را بررسی کنیم، تفاوتهای آن نسبت به سالهای گذشته را تحلیل کرده و نکات کاربردی برای مسافران را ارائه دهیم.
عوارض خروج از کشور چیست؟
عوارض خروج از کشور (Departure Tax) مبلغی است که هر مسافری هنگام عبور از مرزهای هوایی، زمینی یا دریایی باید به دولت بپردازد. این مبلغ به طور سالانه تعیین میشود و افراد در هر گروه سنی موظف به پرداخت آن هستند. البته استثنائاتی هم وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد.
نکته جالب اینجاست که این عوارض در گذشته به شهرداریها پرداخت میشد، اما با اصلاح قوانین در سال ۱۳۹۸، اکنون بهعنوان مالیات مستقیم به حساب دولت واریز میشود. بخشی از این درآمد برای تقویت صنعت گردشگری و توسعه زیرساختهای مناطق مرزی استفاده میشود.
از آنجایی که نرخ این عوارض هر سال در بودجهی کشور بازبینی میشود، اطلاع از آخرین تغییرات آن برای افرادی که قصد سفر خارجی دارند بسیار ضروری است. برای مثال، در سالهای گذشته برخی گروههای سنی مانند کودکان زیر ۷ سال از پرداخت این هزینه معاف بودند، اما اکنون پرداخت آن برای تمامی سنین الزامی است.

جدول عوارض خروج از کشور در سال 1404
مبلغ عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴ طبق قانون بودجه مصوب مجلس، برای هر یک از گروههای خاص بهصورت مشخص تعیین شده است. بر اساس این مصوبه، نرخ عوارض نسبت به سال گذشته حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است.
نوع سفر | سفر اول (ریال) | سفر دوم (ریال) | سوم به بعد (ریال) | نوع مرز |
سیاحتی | ۶,۷۵۰,۰۰۰ | ۱۰,۱۲۵,۰۰۰ | ۱۳,۵۰۰,۰۰۰ | سفرهای هوایی، زمینی و دریایی |
حج | ۲,۲۳۰,۰۰۰ | ۳,۳۴۵,۰۰۰ | ۴,۴۶۰,۰۰۰ | سفرهای هوایی، زمینی و دریایی |
زائرین عتبات و عالیات | ۶۰۰,۰۰۰
۲۰۰,۰۰۰ |
۶۰۰,۰۰۰
۲۰۰,۰۰۰ |
۶۰۰,۰۰۰
۲۰۰,۰۰۰ |
سفر هوایی
سفرهای زمینی و دریایی |
مرزنشینان | اعلام نشده | اعلام نشده | اعلام نشده | سفر هوایی
سفرهای زمینی و دریایی |
ورزشکاران تیم ملی با مجوز وزارت ورزش | اعلام نشده | اعلام نشده | اعلام نشده | سفرهای هوایی، زمینی و دریایی |
با توجه به اینکه زمان اجرای این افزایش قیمت هنوز اعلام نشده، بنابراین تا صدور اطلاعیههای بعدی، عوارض باید بر اساس نرخهای سال ۱۴۰۳ که در جدول زیر درج شدهاند، پرداخت شود:
نوع سفر | سفر اول (ریال) | سفر دوم (ریال) | سوم به بعد (ریال) | نوع مرز |
سیاحتی | ۵,۲۰۰,۰۰۰ | ۷,۸۰۰,۰۰۰ | ۱۰,۴۰۰,۰۰۰ | سفرهای هوایی، زمینی و دریایی |
حج | ۱,۷۲۰,۰۰۰ | ۱,۷۲۰,۰۰۰ | ۱,۷۲۰,۰۰۰ | سفرهای هوایی، زمینی و دریایی |
زائرین عتبات و عالیات | ۴۵۰,۰۰۰
۱۵۰,۰۰۰ |
۴۵۰,۰۰۰
۱۵۰,۰۰۰ |
۴۵۰,۰۰۰
۱۵۰,۰۰۰ |
سفر هوایی
سفرهای زمینی و دریایی |
مرزنشینان | ۷۵۰,۰۰۰
۲۵۰,۰۰۰ |
۶,۰۰۰,۰۰۰
۶,۰۰۰,۰۰۰ |
۸,۰۰۰,۰۰۰
۸,۰۰۰,۰۰۰ |
سفر هوایی
سفرهای زمینی و دریایی |
ورزشکاران تیم ملی با مجوز وزارت ورزش | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | ۲,۶۴۰,۰۰۰ | سفرهای هوایی، زمینی و دریایی |
نحوه پرداخت عوارض خروج از کشور
پرداخت عوارض خروج از کشور به چند روش مختلف امکانپذیر است:
- پرداخت آنلاین عوارض خروج از کشور از طریق سامانه سداد: یکی از سادهترین و سریعترین روشهاست.
- پرداخت در شعب بانک ملی ایران: مراجعه به شعب مرزی بانک ملی و پرداخت عوارض بهصورت حضوری.
- استفاده از دستگاههای خودپرداز (ATM): امکان پرداخت از طریق خودپردازهای نصب شده در فرودگاهها.
- اپلیکیشنهای پرداخت: مانند ایوا و بله، که امکان پرداخت آنلاین را فراهم میکنند.

معافیتهای پرداخت عوارض خروج از کشور
برخی افراد از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند، از جمله:
- خدمه پرواز و کشتی: افرادی که به دلایل شغلی از کشور خارج میشوند.
- دانشجویان با مجوز تحصیل: که از پرداخت عوارض معاف هستند، البته باید فواصل رفت و آمد آنها بیش از ۳ ماه باشد.
- بیماران و جانبازان: که با مجوز شورای پزشکی برای درمان به خارج میروند، از پرداخت عوارض معاف هستند.
- زائرین اربعین: طبق مصوبات مجلس، زائرین اربعین که از مرزهای زمینی به عراق سفر میکنند، از پرداخت عوارض معاف هستند.
اعتبار و شرایط پرداخت عوارض خروج
- اعتبار پرداخت عوارض: این پرداخت تنها تا پایان همان سال معتبر است و در صورت عدم استفاده، میتوان از آن برای سفرهای دیگر همان سال استفاده کرد.
- نگهداری رسید: معمولاً نیازی به ارائه رسید کاغذی نیست، اما بهتر است تصویر آن را همراه داشته باشید.
- مهلت پرداخت: حداکثر تا ۳۰ دقیقه پیش از سفر فرصت پرداخت دارید، اما توصیه میشود این کار را زودتر انجام دهید.

مهلت پرداخت عوارض خروج از کشور
پرداخت عوارض خروج از کشور باید حداکثر تا ۳۰ دقیقه پیش از زمان سفر انجام شود. هرچند زمان کافی برای این کار در نظر گرفته شده، اما توصیه میشود برای پیشگیری از هرگونه مشکل یا تأخیر، پرداخت را در صورت قطعی شدن سفر انجام دهید.
امکان استرداد وجه عوارض خروج از کشور پرداخت شده
در صورتی که پرداخت عوارض خروج از کشور به اشتباه انجام شده باشد، میتوانید با مراجعه به بخش «درخواست استرداد وجوه خروج از کشور» در سایت سازمان امور مالیاتی، نسبت به ثبت درخواست بازگشت مبلغ اقدام کنید. لازم به ذکر است که تنها مبالغی که بهصورت الکترونیکی پرداخت شدهاند، از طریق این سامانه قابل استرداد هستند.
تفاوت عوارض خروج ایران با سایر کشورها
بسیاری از کشورها مشابه ایران مبلغی را بهعنوان عوارض خروج دریافت میکنند. اما تفاوت اینجاست که مبالغ و شرایط پرداخت در هر کشور متفاوت است. بهعنوان مثال، در کشورهای اروپایی مانند اتریش یا استرالیا، این مبلغ عمدتاً برای تقویت صنعت حملونقل و گردشگری استفاده میشود.
نتیجهگیری
پرداخت عوارض خروج از کشور، علاوه بر تأمین بخشی از بودجه دولت، به توسعه زیرساختهای گردشگری و خدمات مرزی نیز کمک میکند. لذا آگاهی از قوانین و روشهای پرداخت آن، تجربه سفر شما را آسانتر خواهد کرد. آگاهی از مبلغ عوارض خروج و نحوه پرداخت آن برای مسافرانی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند، ضروری است. همچنین، توجه به معافیتها و شرایط خاص میتواند در کاهش هزینهها مؤثر باشد.